هوش مصنوعی شیطانی: اپلیکیشنی که امکان صحبت با عزیزان فوت‌شده را فراهم می‌کند و واکنش‌های منفی به دنبال داشته است
معرفی اپلیکیشن جدید هوش مصنوعی
در دنیای امروز که فناوری به سرعت در حال پیشرفت است، هوش مصنوعی به حوزه‌های مختلفی از زندگی انسان‌ها نفوذ کرده است. یکی از جدیدترین و بحث‌برانگیزترین نمونه‌های این پیشرفت، اپلیکیشنی است که به کاربران اجازه می‌دهد با عزیزان فوت‌شده خود گفتگو کنند. این اپلیکیشن که توسط شرکت AIsistant توسعه یافته، با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته هوش مصنوعی، صدای فرد فوت‌شده را شبیه‌سازی می‌کند و حتی قادر است چهره او را نیز بازسازی کند. این فناوری با استقبال برخی کاربران مواجه شده اما در عین حال، واکنش‌های منفی و انتقادات زیادی را نیز به دنبال داشته است.
نحوه عملکرد اپلیکیشن
اپلیکیشن مذکور با جمع‌آوری داده‌هایی مانند عکس‌ها، ویدیوها، پیام‌های صوتی و متنی فرد فوت‌شده، یک پروفایل دیجیتال از او ایجاد می‌کند. سپس با استفاده از مدل‌های یادگیری عمیق، صدای فرد را بازسازی کرده و چهره او را به صورت ویدیویی شبیه‌سازی می‌کند. کاربران می‌توانند با این نسخه دیجیتال از عزیزان خود گفتگو کنند و حتی سوالات شخصی بپرسند. این اپلیکیشن برای هر دقیقه مکالمه مبلغی حدود 10 دلار دریافت می‌کند و بسته‌های مختلفی برای استفاده ارائه داده است. به عنوان مثال، بسته 30 دقیقه‌ای با قیمت 299 دلار و بسته 60 دقیقه‌ای با قیمت 499 دلار به فروش می‌رسد.
واکنش کاربران و کارشناسان
انتشار این اپلیکیشن واکنش‌های متفاوتی را در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها به دنبال داشته است. برخی کاربران این فناوری را فرصتی برای خداحافظی دوباره با عزیزان خود می‌دانند و معتقدند که می‌تواند به روند سوگواری کمک کند. یکی از کاربران در توییتر نوشته است: «صحبت با مادرم پس از مرگش، آرامش عجیبی به من داد و حس کردم هنوز کنارم است.»
اما در مقابل، بسیاری از کارشناسان حوزه فناوری و روانشناسی نسبت به پیامدهای اخلاقی و روانی این فناوری هشدار داده‌اند. آن‌ها معتقدند که این اپلیکیشن می‌تواند باعث ایجاد وابستگی ناسالم به نسخه دیجیتال عزیزان فوت‌شده شود و روند طبیعی سوگواری را مختل کند. دکتر سارا احمدی، روانشناس بالینی، در این باره می‌گوید: «این فناوری ممکن است افراد را در مرحله انکار نگه دارد و اجازه ندهد با واقعیت مرگ عزیزان خود روبرو شوند.»
نگرانی‌های اخلاقی و حقوقی
یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها درباره این اپلیکیشن، مسائل مربوط به حریم خصوصی و رضایت افراد است. بسیاری از منتقدان معتقدند که استفاده از داده‌های شخصی فرد فوت‌شده بدون رضایت او، می‌تواند نقض حریم خصوصی محسوب شود. همچنین، برخی کارشناسان حقوقی هشدار داده‌اند که ممکن است خانواده‌ها بر سر مالکیت داده‌های دیجیتال عزیزان خود دچار اختلاف شوند.
از سوی دیگر، برخی فعالان حوزه فناوری معتقدند که این اپلیکیشن می‌تواند زمینه سوءاستفاده را فراهم کند. به عنوان مثال، ممکن است افراد سودجو با ساخت نسخه دیجیتال جعلی از یک فرد فوت‌شده، اقدام به اخاذی یا فریب دیگران کنند. شرکت سازنده اپلیکیشن اعلام کرده که برای جلوگیری از این مشکلات، تدابیر امنیتی خاصی در نظر گرفته است و تنها اعضای خانواده درجه یک می‌توانند درخواست ساخت پروفایل دیجیتال را ثبت کنند.
تاثیرات روانی بر کاربران
تاثیرات روانی استفاده از این اپلیکیشن هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما برخی روانشناسان معتقدند که گفتگو با نسخه دیجیتال عزیزان فوت‌شده می‌تواند احساسات پیچیده‌ای مانند دلتنگی، غم و حتی اضطراب را تشدید کند. همچنین، ممکن است برخی افراد به مرور زمان به این فناوری وابسته شوند و نتوانند با واقعیت فقدان عزیزان خود کنار بیایند.
در مقابل، برخی دیگر از روانشناسان معتقدند که اگر این فناوری به درستی و با نظارت متخصصان مورد استفاده قرار گیرد، می‌تواند به عنوان ابزاری برای کمک به سوگواری و پذیرش مرگ مفید باشد. به گفته دکتر علی رضایی، روانشناس و پژوهشگر حوزه سوگواری: «این فناوری می‌تواند به برخی افراد کمک کند تا حرف‌های ناگفته خود را بیان کنند و با عزیزان خود خداحافظی کنند، اما باید مراقب باشیم که جایگزین روابط واقعی و پذیرش واقعیت نشود.»
واکنش شرکت سازنده
شرکت AIsistant در واکنش به انتقادات مطرح‌شده اعلام کرده که هدف اصلی این اپلیکیشن، کمک به افراد در فرآیند سوگواری و کاهش درد فقدان است. سخنگوی این شرکت در بیانیه‌ای گفته است: «ما به حریم خصوصی کاربران احترام می‌گذاریم و تمامی داده‌ها با رضایت خانواده‌ها جمع‌آوری می‌شود. همچنین، امکان حذف کامل پروفایل دیجیتال در هر زمان وجود دارد.»
این شرکت همچنین اعلام کرده که در حال همکاری با روانشناسان و متخصصان حوزه سلامت روان است تا تاثیرات احتمالی این فناوری را بررسی و راهکارهای لازم را ارائه دهد.
آینده فناوری‌های مشابه
با گسترش هوش مصنوعی و افزایش توانایی‌های آن در شبیه‌سازی انسان، انتظار می‌رود در آینده شاهد توسعه اپلیکیشن‌های بیشتری از این دست باشیم. برخی کارشناسان معتقدند که این فناوری‌ها می‌توانند به عنوان ابزاری برای حفظ خاطرات و انتقال تجربیات نسل‌های گذشته به نسل‌های آینده مورد استفاده قرار گیرند. اما در عین حال، باید به پیامدهای اخلاقی، روانی و حقوقی آن‌ها نیز توجه ویژه‌ای داشت.
جمع‌بندی
اپلیکیشن جدید هوش مصنوعی که امکان گفتگو با عزیزان فوت‌شده را فراهم می‌کند، نمونه‌ای از پیشرفت‌های شگفت‌انگیز و در عین حال بحث‌برانگیز فناوری است. این فناوری می‌تواند به برخی افراد در فرآیند سوگواری کمک کند، اما در عین حال نگرانی‌های جدی درباره تاثیرات روانی، اخلاقی و حقوقی آن وجود دارد. به نظر می‌رسد که آینده این فناوری‌ها به میزان آگاهی و مسئولیت‌پذیری کاربران و توسعه‌دهندگان بستگی دارد و باید با دقت و حساسیت بیشتری با آن‌ها برخورد شود.
