چرا وب۳ هنوز به وب۲ وابسته است؟
مقدمه
با وجود تمام وعده‌هایی که وب۳ برای ایجاد یک اینترنت غیرمتمرکز و بدون نیاز به اعتماد داده است، هنوز هم بسیاری از زیرساخت‌های آن به فناوری‌ها و خدمات وب۲ متکی هستند. این وابستگی، نگرانی‌هایی را درباره آسیب‌پذیری‌ها و محدودیت‌های احتمالی وب۳ ایجاد کرده است. در این مقاله، به بررسی دلایل این وابستگی و پیامدهای آن می‌پردازیم.
زیرساخت‌های اصلی وب۳ و نقش وب۲
وب۳ به عنوان نسل جدید اینترنت، بر پایه فناوری بلاکچین و قراردادهای هوشمند بنا شده است. اما برای عملکرد صحیح، به زیرساخت‌هایی مانند سرورها، سرویس‌های ذخیره‌سازی داده، شبکه‌های توزیع محتوا (CDN) و سرویس‌های دامنه نیاز دارد. بسیاری از این خدمات هنوز توسط شرکت‌های بزرگ وب۲ مانند آمازون (AWS)، گوگل کلود و کلودفلر ارائه می‌شوند.
به عنوان مثال، بسیاری از پروژه‌های دیفای (DeFi) و NFT برای میزبانی وب‌سایت‌ها و ارائه داده‌های خود به کاربران، از سرویس‌های ابری آمازون استفاده می‌کنند. همچنین، سرویس‌های ذخیره‌سازی غیرمتمرکز مانند IPFS هنوز به اندازه کافی مقیاس‌پذیر و قابل اعتماد نیستند تا بتوانند جایگزین کامل سرویس‌های سنتی شوند.
وابستگی به سرویس‌های دامنه و DNS
یکی دیگر از نقاط ضعف وب۳، وابستگی به سیستم نام دامنه (DNS) است که توسط شرکت‌های وب۲ مدیریت می‌شود. حتی اگر یک پروژه کاملاً غیرمتمرکز باشد، دامنه اینترنتی آن ممکن است توسط یک شرکت ثبت دامنه سنتی کنترل شود. این موضوع باعث می‌شود که دولت‌ها یا شرکت‌ها بتوانند با فشار بر ثبت‌کننده دامنه، دسترسی به یک سرویس وب۳ را مسدود کنند.
نمونه بارز این موضوع، اتفاقی بود که برای سرویس Tornado Cash رخ داد. پس از تحریم این سرویس توسط دولت ایالات متحده، دامنه اینترنتی آن توسط ثبت‌کننده دامنه غیرفعال شد و کاربران برای دسترسی به آن با مشکل مواجه شدند.
سرویس‌های ذخیره‌سازی و CDN
اگرچه پروژه‌هایی مانند Filecoin و Arweave تلاش می‌کنند تا ذخیره‌سازی غیرمتمرکز را به واقعیت تبدیل کنند، اما هنوز بسیاری از پروژه‌های وب۳ برای ارائه سریع و قابل اعتماد داده‌ها به کاربران، به شبکه‌های توزیع محتوا (CDN) سنتی مانند Cloudflare و Akamai وابسته‌اند. این سرویس‌ها به پروژه‌ها کمک می‌کنند تا داده‌ها را با سرعت بیشتری به کاربران سراسر جهان ارائه دهند، اما در عین حال یک نقطه آسیب‌پذیری متمرکز ایجاد می‌کنند.
مشکلات مقیاس‌پذیری و هزینه
یکی از دلایل اصلی وابستگی وب۳ به وب۲، مشکلات مقیاس‌پذیری و هزینه‌های بالای زیرساخت‌های غیرمتمرکز است. به عنوان مثال، ذخیره‌سازی داده‌ها در شبکه‌های غیرمتمرکز مانند Arweave می‌تواند هزینه‌ای معادل 5 دلار برای هر گیگابایت داشته باشد، در حالی که سرویس‌های ابری سنتی مانند آمازون S3 هزینه‌ای کمتر از 0.023 دلار برای هر گیگابایت دارند. این اختلاف قیمت باعث می‌شود بسیاری از پروژه‌ها ترجیح دهند از راه‌حل‌های سنتی استفاده کنند.
سرویس‌های احراز هویت و ورود کاربران
بسیاری از برنامه‌های وب۳ برای احراز هویت کاربران همچنان به سرویس‌های وب۲ مانند Google OAuth یا Facebook Login وابسته‌اند. اگرچه راه‌حل‌هایی مانند Sign-In with Ethereum در حال توسعه هستند، اما هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفته‌اند و بسیاری از کاربران ترجیح می‌دهند از روش‌های آشنا و ساده‌تر وب۲ استفاده کنند.
پیامدهای امنیتی و تمرکز
وابستگی به زیرساخت‌های وب۲، خطراتی را برای امنیت و تمرکززدایی وب۳ به همراه دارد. اگر یک سرویس ابری یا CDN تصمیم بگیرد دسترسی به یک پروژه وب۳ را مسدود کند، کاربران ممکن است نتوانند به خدمات آن دسترسی پیدا کنند. این موضوع با فلسفه اصلی وب۳ که بر حذف واسطه‌ها و تمرکززدایی تأکید دارد، در تضاد است.
تلاش‌ها برای کاهش وابستگی
با وجود این چالش‌ها، جامعه وب۳ به دنبال راه‌حل‌هایی برای کاهش وابستگی به وب۲ است. پروژه‌هایی مانند ENS (Ethereum Name Service) تلاش می‌کنند تا جایگزینی غیرمتمرکز برای DNS ارائه دهند. همچنین، سرویس‌های ذخیره‌سازی غیرمتمرکز مانند Filecoin و Arweave در حال بهبود مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌های خود هستند.
علاوه بر این، توسعه‌دهندگان در حال کار بر روی راه‌حل‌های جدیدی برای احراز هویت غیرمتمرکز و ارائه خدمات CDN غیرمتمرکز هستند. با این حال، این فناوری‌ها هنوز در مراحل اولیه قرار دارند و تا رسیدن به مقبولیت عمومی و جایگزینی کامل با سرویس‌های سنتی، راه زیادی در پیش دارند.
نتیجه‌گیری
وب۳ با وجود تمام پیشرفت‌های خود، هنوز به شدت به زیرساخت‌ها و خدمات وب۲ وابسته است. این وابستگی، چالش‌هایی را برای امنیت، تمرکززدایی و پایداری پروژه‌های وب۳ ایجاد می‌کند. با این حال، تلاش‌های زیادی برای توسعه راه‌حل‌های غیرمتمرکز و کاهش این وابستگی در جریان است. آینده وب۳ به میزان موفقیت این تلاش‌ها و پذیرش عمومی فناوری‌های جدید بستگی دارد. تا آن زمان، وب۳ و وب۲ همچنان به هم گره خورده باقی خواهند ماند.
